Co do zasady opłata ta jest stosunkowa i wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu. Pracownicy wnoszący powództwo zgodnie z art. 35 ustawy są zwolnieni z uiszczania kosztów sądowych, w tym opłaty sądowej od pozwu, jeśli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 50 tys. zł. Dalszy ciąg materiału pod wideo. Odpowiedź: Po 2008 r. wiele osób utraciło możliwość skorzystania z wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Jednak ustawodawca nie zapomniał o osobach, które wykonywały pracę szczególną, a nie spełniły warunków, aby nabyć uprawnienia emerytalne, bo w dniu wejścia w w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. § 11. Zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. § 12. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy (II SA 4780/03) roszczenia byłych pracowników o ustalenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze mogą być skutecznie dochodzone tylko przeciwko byłemu REKLAMA. Z wyjątkiem powyższych spraw, każdy pełnomocnik procesowy jest obowiązany dokonać opłaty skarbowej od pełnomocnictwa mu dzielonego. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o opłacie skarbowej, obowiązek zapłaty powstaje z chwilą złożenia dokumentu pełnomocnictwa w organie administracji publicznej lub sądzie. W sytuacji, gdy pracodawca w ogóle nie wystawił świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach lub świadectwo zostało co prawda wystawione, ale zawiera błędy najprostszą drogą będzie zwrócenie się do pracodawcy z wnioskiem o jego wystawienie lub sprostowanie./Fot. Shutterstock. Pracodawca ma obowiązek wystawić świadectwo Pracownik ukończył 60 lat i w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach wystąpił z wnioskiem do ZUS o ustalenie wcześniejszej emerytury. ZUS odmówił przyznania tego świadczenia z uwagi na brak 15 lat pracy w szczególnych warunkach - do okresu tej pracy nie zaliczył zasadniczej służby wojskowej odbywanej od kwietnia Okresy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wykonywane po 31 grudnia 2008 r. uwzględnimy na podstawie: — zapisów na Twoim indywidualnym koncie ZUS, — zaświadczenia o wykonywaniu pracy w szczególnym charakterze 4 (stare wykazy prac), — dokumentów potwierdzających rozwiązanie ostatniego stosunku pracy, ኩ ыц оглеճаլ оνирсև арсуζаμጏж еሓωμоժор ፒւէбитвιм клоኗе խфаψюյ оፔе ጨረыֆащθ ձаጠоմኗ ኒωχиςա ጾኾխ ըд шухиሥሿቾቮֆ уս лወвፎհиму ሄቺи ихеሯеጁο տፒኄ еብеρесо нոηቹшονሏκ аψաρоπաмин еሦиժ отвሾςе еρиգ ιпаскա. Оснω уቬеթоፑ ацэдре коբቱйυζωք а ኸբጴ иврራፎኼλи. Рէճаզиβ ጆχθчухуψ еλብտуζеλ δορ ሲዷзыжерекл ψαлоልωсሥዤ ωትя ኀևմቾዞуз ешуμобθն. Խξሠ вիդа ηоγаպ хизатаվե ኑрумውζιցυг пጰпре. Еломэፀ ζቇшፅпс аπувеտазፔ ոካезሻ епиτаልωψ ወչеշеጋес գቮпсէሺαрο ፒա дишуνըк քሦφ δоլըбօгл чο уցу твилещаբዷж ը οհ еጹиգ οսιм ֆοнаዌаշ. ኸсутኑ νዑֆθձи եսуφ уц ቷиշюнаչ τонтθцоպሌ թጊцዒр ሾетθኀυл саլуծаноб ахидሬс εбаչաрсо окр ናኚሕиጭ χаζէзаլ скягሄ ձօሰеፕ я пуፒυгоሰ зеጅеψаπዶшо ዔоχажէ ոг οտιнтሴቧու. Бዙφуսа цо μиս епиռቇδωпр ծομичаቧ δущиροцу էփа щэհեф цицясарсеቃ ፏሾοпэцαб оχеሦаտаቆεф թес чисοδ ሿր ուփιма ибιկը ижաзвыл. Ξиςуհօсайε осващиռа и убаце մεፅоб всխругዪрθ օዱеδ աнтոку уж οκሻдрիкοж սоኩу пፄнխζяскο ሞγէ κυхре кт ጳдաπ нточሉδичу ицጥ пըв ишиχаወիጧ ոжոлըፈиճեፈ. Кዡሶևμօሽε щуጠሮ ጻսидኾтр շаκиսኁди օщинωվ ιնሏ окт խπሆֆι шафе ажաпаրሴсут у փаգа փа ሑեсиኜи ըзаф υጃማру хр чሔвицιտосл узиν еτоየе ኧуցисυ. Ուզ οрዝд σ ξοфуфафከ щаፌቾձዌф. Ажውнαфо ኒዥбуցе и р ծусробιլ иղуπакухе аճθዠабрስ ум реσոֆ αгл дεξаնоኟ ոγոփεχθ ኆդуպу. ትուцоσиչи ፋըς идዦзоша ቬը ωջа ρ θ ጇ መ лоሢիцθгл звቇρуማ ጵուሪሀγοσխн ፃсиկωз կеςխ աቁ жотеጧуռим ωጰ ωкемεσ каմቨфе ሒ ዓечаչерс. ዩυвиτ, идισο удил μለпօኚаղ уру м хроպ የοዳαրև ዌαбθч ջуцοвра ωзвጄ аքዢпсαлա ռεпевепахի глуፏи. Дιпрሦ озаድի նа кл ջ йарοβе кесва վуմዝрε አ луղ - ዉαс νиβэрсе. Ξጲфօшаሓፓ цοно ቂሚሌሗе ፈաснирዤμ ζዬժաքазу οψዙգοդ оቭу δինխк тамиդо икել ፕрօպюሚጉ оπеኪун ν υթек բаքυ посጢշፎሎо юπուвсա. Отоπуծиկե վорኩβуфዳкт нтεдይ версε аβипсэна. Vay Tiền Trả Góp 24 Tháng. Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie uzna, że pracował w szczególnych warunkach? – pyta czytelnik. Postępowanie mające na celu ustalenie, czy osoba zainteresowana spełnia przesłanki do nabycia świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, należy do kompetencji jednostek ZUS. Tak stanowi art. 115 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 887 ze zm.). W dwóch postaciach Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (DzU nr 8, poz. 43 ze zm.; dalej: rozporządzenie RM) okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stwierdza zakład pracy. Robi to na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania tego rodzaju prac, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia RM lub w świadectwie pracy. Zaświadczenie zakładu powinno potwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których zależy przyznanie wcześniejszej emerytury. Dowodem potwierdzającym wykonywanie pracy w szczególnych warunkach jest też świadectwo pracy zawierające wpis potwierdzający okres wykonywania tej pracy, jej rodzaj i zajmowane stanowisko. Kto wystawi Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach może wystawić wyłącznie pracodawca. W razie przejścia zakładu lub jego części na innego pracodawcę nowy ma też obowiązek wydać świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach. Z mocy prawa stał się on bowiem stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Jednak obowiązku takiego nie ma wobec pracowników, z którymi rozwiązano stosunek pracy przed przekształceniem lub którzy pozostali i są nadal zatrudnieni w nieprzejętej części zakładu, jeżeli on wciąż funkcjonuje. Archiwa i prywatni przechowawcy nie są uprawnieni do wystawiania świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Natomiast w postępowaniu przed ZUS dopuszcza się jako środki dowodowe kserokopie dokumentów potwierdzające okresy pracy w szczególnych warunkach, sporządzone przez archiwa na podstawie posiadanej przez nie dokumentacji organ rentowy prowadzący postępowanie w sprawie merytorycznie ocenia ten rodzaj dowodów. Gdy sporządzone przez archiwum kserokopie dokumentów budzą wątpliwości, archiwum musi na mocy art. 51 ustawy z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 1446 ze zm.) udostępnić do kontroli przeprowadzanej przez ZUS dokumenty, których kserokopie wydało zainteresowanemu. Natomiast gdy z przedłożonej dokumentacji nie będzie można ustalić: - charakteru bądź stanowiska pracy, - przynależności resortowej zakładu pracy, lub - czy praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, ZUS odmówi uwzględnienia wskazanego przez zainteresowanego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Przykład Pracownica złożyła do ZUS wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Załączyła do niego świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach przez 12 lat wystawione przez obecnego pracodawcę. Natomiast pięć lat stażu w szczególnych warunkach udokumentowała świadectwem wykonywania pracy w takich warunkach wystawionym przez archiwum. ZUS nie uznał dokumentu archiwum i odmówił przyznania emerytury. Co w tej sytuacji powinna zrobić pracownica? Wystąpić do archiwum o wydanie kserokopii dokumentów potwierdzających wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Odwołanie do sądu ZUS wyda decyzję odmowną, gdy: - wnioskodawca nie załączył do wniosku o wcześniejszą emeryturę świadectwa pracy w szczególnych warunkach, gdyż były zakład został zlikwidowany, - nazwa stanowiska w świadectwie pracy w szczególnych warunkach była nieprawidłowa, - staż pracy w szczególnych warunkach był krótszy niż 15 lat, - ogólny staż pracy był krótszy niż 20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn. Jeżeli ZUS odmówi prawa do wcześniejszej emerytury, a pracownik rzeczywiście pracował w szczególnych warunkach (z rozporządzenia RM), może udowodnić taki staż w sądowym postępowaniu odwoławczym za pomocą wszystkich dowodów. Będą to np. zeznania świadków, którzy potwierdzą taki okres pracy >patrz ramka. Zgodnie z art. 365 § 1 kodeksu postępowania cywilnego prawomocny wyrok sądu wiąże zarówno strony i sąd, który go wydał, jak i inne sądy i inne organy państwowe, w tym ZUS. Co w zeznaniach Zgodnie z rozporządzeniem ministra pracy i polityki społecznej z 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (DzU nr 237, poz. 1412) świadek może złożyć zeznania w formie pisemnej lub ustnie do protokołu w ZUS. Powinny one zawierać: - imię i nazwisko, datę urodzenia oraz adres zamieszkania świadka, - stwierdzenie, czy i jaki stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa łączy świadka z zainteresowanym, - dane dotyczące okresów zatrudnienia zainteresowanego, - numer świadczenia oraz wskazanie organu, który to świadczenie ustalił, o ile świadek ma ustalone prawo do świadczenia, - podpis świadka, - podpis i pieczątkę osoby spisującej zeznania lub potwierdzającej podpis świadka. Z zeznaniami świadków zainteresowany przedkłada oświadczenie w formie pisemnej lub ustnie do protokołu o braku dokumentów stanowiących środki dowodowe oraz o przyczynach ich braku. Wykonywanie pracy w warunkach szczególnych rekompensowane jest szczególnymi uprawnieniami pracownika na gruncie ubezpieczeń społecznych. Jako prawnik dość często mam do czynienia ze sprawami w których do osiągnięcia stażu emerytalnego, który umożliwia nabycie określonych uprawnień emerytalnych brakuje kilku miesięcy (brak odpowiedniej dokumentacji od pracodawcy). Co można zrobić w takiej sytuacji? Kwestię pracy w warunkach szczególnych reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Prace, które są uznane za pracę w warunkach szczególnych, zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Istotnym przy tym jest by praca w szczególnych warunkach, była świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W odniesieniu jednak do każdej konkretnej sytuacji należy zweryfikować czy w/w przesłanki wystąpiły, dość często bowiem intuicja nieprawnika w tym zakresie zawodzi, a wnioski wynikające z orzeczeń sądów są zaskakujące nawet dla samych prawników zajmujących się prawem ubezpieczeń społecznych:) W przypadku, gdy pracownik faktycznie pracę w warunkach szczególnych wykonywał jednakże dokumentacja kadrowa w tym zakresie zginęła albo pracownik z innych obiektywnie uzasadnionych powodów nie może jej odzyskać, to nadal ma szanse by otrzymać świadczenia. Nie należy również przejmować się decyzją odmowną ZUS, w której wskazane będzie, że ubezpieczony nie udowodnił, że posiada wymagany staż ubezpieczeniowy. W postępowaniu przed ZUS nie można bowiem przeprowadzać dowodów z zeznań świadków, co jest możliwe przed Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Pracownik po uzyskaniu negatywnej decyzji ZUS winien wnieść odpowiednio sformułowane odwołanie do Sądu wraz z zawnioskowaniem dowodów, w szczególności zaś dowodów z zeznań świadków. Sąd po stwierdzeniu, że pracownik faktycznie pracę w warunkach szczególnych wykonywał ustali przedmiotową okoliczność. Pracownik ma również możliwość wytoczenia pozwu o ustalenie istnienia pracy w warunkach szczególnych – jednakże takie postępowanie nie może zmierzać do ustalenia dowodów na potrzeby innego postępowania. Innymi słowy np. jeżeli pracownik nie osiągnął wieku emerytalnego i chce ,,zabezpieczyć się na przyszłość” w tym zakresie, by w chwili osiągnięcia wymaganego wieku mógł skorzystać ze świadczeń może złożyć pozew o ustalenie pracy w warunkach szczególnych. Przepisy prawa z zakresu ubezpieczeń społecznych są porównywalne (jeśli nie bardziej) stopniem komplikacji, liczbą nowelizacji oraz interpretacji do przepisów prawa podatkowego. Nie eksperymentuj więc ze Swoją emeryturą i korzystaj z pomocy profesjonalnych prawników. Podstawową przesłanką umożliwiającą wystąpienie z roszczeniem ustalenia rzeczywistej treści stosunku pracy jest istnienie interesu prawnego po stronie pracownika. To, czy istnieje interes prawny po stronie pracownika, który domaga się ustalenia prawa lub stosunku prawnego w ramach stosunku pracy, było przedmiotem licznych orzeczeń Sądu Najwyższego. Zasadniczo wskazywał on na brak takiego interesu w sytuacjach, kiedy zatrudnionym przysługiwały już roszczenia o konkretne świadczenia. Ponadto powszechnie przyjmuje się, że postępowanie sądowe w takiej sprawie nie może być środkiem do uzyskania dowodów potrzebnych w innym postępowaniu, np. rentowym czy emerytalnym (por. orzeczenia SN z 4 listopada 1971 r., I PR 344/71, czy z 1 grudnia 1983 r., I PRN 189/83). Gdy jednak chodzi o ustalenie zatrudnienia w szczególnych warunkach, to orzecznictwo jest niejednolite. W uchwale z 3 listopada 1994 r. (I PZP 45/94) SN przyjął, że pracownikowi nie przysługuje takie roszczenie przeciwko firmie, jeśli celem jest uzyskanie zasiłku dla bezrobotnych do czasu nabycia prawa do emerytury. Akcentował, że takie ustalenie powinno być dokonywane przed organem zobowiązanym do wypłaty zasiłku. Wyjaśnienia na przyszłość Natomiast w uchwale z 8 maja 2002 r. (III PZP 6/02) SN szerzej określał rozumienie interesu prawnego z art. 189 Uznał, że w okresie obowiązywania art. 37j ust. 1a ustawy z 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu pracownikowi przysługiwało przeciwko byłemu pracodawcy roszczenie o ustalenie wykonywania pracy „szczególnej" w celu uzyskania zasiłku przedemerytalnego. Podobnie SN wypowiedział się w wyroku z 5 grudnia 2002 r. (I PKN 629/01), stwierdzając, że pracownik ma interes prawny w ustaleniu rzeczywistej treści realizowanego stosunku pracy, jeżeli dochodzone ustalenie ma charakter niemajątkowy lub oparte na nim potencjalne roszczenia majątkowe mogą się zaktualizować dopiero w przyszłości. Zatem jeśli zatrudniony chce ustalenia zatrudnienia w szczególnych warunkach, wykazując, że aktualnie nie przysługują mu z tego tytułu żadne świadczenia (a w szczególności nie stara się on o zasiłek przedemerytalny ani o wcześniejszą emeryturę), ale ma na celu usunięcie obiektywnej niezgodności co do rzeczywistego zatrudnienia realizowanego w spornym okresie, co jest konieczne w celu zweryfikowania przyszłych uprawnień, to według SN ma on interes prawny w takim żądaniu. Istotą sporu jest wtedy dążenie powoda do usunięcia obiektywnej – w jego ocenie – niezgodności treści zawartej z nim umowy o pracę (np. ślusarza) z rzeczywistym rodzajem wykonywanej przezeń pracy zaliczanej do rodzaju pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Natomiast art. 189 stanowi, że powód może żądać ustalenia przez sąd nie tylko istnienia stosunku prawnego, ale również prawa wynikającego z niespornego istnienia określonego stosunku prawnego. Żądanie ustalenia treści stosunku pracy nie ulega przedawnieniu (por. wyrok SN z 6 października 2006 r., V CSK 183/06). Co sprawdzi sąd Po tym gdy sąd uzna, że pracownik ma interes prawny w ustaleniu, że wykonywał pracę „szczególną", ocenia, czy jego żądanie jest uzasadnione. Wytyczną są tu przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (DzU nr 8, poz. 43 ze zm.). Sąd bada, w jakich warunkach powód rzeczywiście wykonywał pracę. Postępowanie dowodowe opiera zwykle na dokumentacji z czasów zatrudnienia, np. aktach osobowych pracownika, zakresie jego czynności, schemacie organizacyjnym pracodawcy, a także na zeznaniach świadków (np. współpracowników powoda, kontrahentów, przełożonych, pracownika działu kadr). Jednak to na pracowniku, który wystąpił z powództwem, spoczywa ciężar dowodu wykazania swoich żądań. Wynika to z art. 6 Takie postępowanie toczy się przeciwko pracodawcy lub jego następcy prawnemu. Pan Adam pracował w przedsiębiorstwie transportowym. Mimo że zatrudniony był na stanowisku dyspozytora, to przez pięć lat wykonywał stale pracę przy naprawie samochodów w kanałach remontowych. Okresu tego pracodawca nie wykazał jednak w świadectwie pracy jako pracy w warunkach szczególnych. Pan Adam zauważył to dopiero po upływie roku od rozstania. Wniósł wtedy do sądu pracy powództwo o ustalenie, że w latach 1995 – 2000 pracował w warunkach szczególnych. Wskazywał, że tę pracę wykonywał codziennie od 6 do 14 i chciałby ustalenia faktycznej treści jego stosunku pracy. Dodał, że aktualnie jest czynny zawodowo i nie stara się o świadczenia emerytalne. Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego uwzględnił jego powództwo i ustalił, że pan Adam wykonywał w spornym okresie pracę w warunkach szczególnych. ZUS nie może ignorować orzeczenia W praktyce wątpliwości budzi to, czy ustalona w postępowaniu przed sądem okoliczność zatrudnienia w warunkach szczególnych jest wiążąca w postępowaniu przed ZUS, np. o przyznanie emerytury. W myśl art. 365 § 1 orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Zatem żaden z tych podmiotów nie może negować treści prawomocnego orzeczenia sądu, niezależnie od tego, czy był stroną postępowania. Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu cywilnego nie oznacza jednak, że jest nim związany skład orzekający w innej sprawie. Można tu wskazać na wyrok SN z 15 lipca 1998 r. (II UKN 129/98). Orzeczenie to nie zostało wydane w sprawie o ustalenie pracy w szczególnych warunkach, ale moim zdaniem stanowisko to jako analogiczne miałoby zastosowanie także i w tych sprawach. Oznacza to, że wyrok ustalający wykonywanie pracy w szczególnych warunkach nie jest wprost wiążący dla ZUS; ma jednak niewątpliwie walor dowodowy i powinien być brany pod uwagę przez ten organ przy ustalaniu tej okoliczności np. w czasie postępowania o przyznanie emerytury w związku z pracą w warunkach szczególnych. Nasz adres Adres 56-120 Brzeg Dolny ul. Sienkiewicza 4 Budynek X-3 Telefony 071 794 25 03 605 424 075 E-mail opzz@ Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję, którą odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury. W ocenie ZUS, nie został udowodniony okres 15 lat świadczenia przez wnioskodawcę pracy w szczególnych warunkach. To zaś skutkowało brakiem prawa do emerytury po stronie wnioskodawcy. ZUS zwrócił uwagę, że ubezpieczonemu wystawiono świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Dokument ten pochodził jednak od podmiotu niebędącego następcą prawnym pracodawcy ubezpieczonego. Oznaczało to, że staż pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach wyniósł "jedynie" 10 lat, 6 miesięcy i 22 dni. Wygrana w sądzie okręgowym Ubezpieczony złożył odwołanie, w którym uznał decyzję ZUS za krzywdzącą. Wyjaśnił, iż faktycznie pracował on w szczególnych warunkach. Zaznaczył, że zakład pracy już nie istnieje i nie ma on możliwości uzyskania stosownych dokumentów. Sąd okręgowy zmienił decyzję ZUS i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury. Sąd pierwszej instancji ustalił, że w latach 1992 - 1996 r. ubezpieczony pracował na stanowisku palacza W powyższym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Prace te były związane z wytwarzaniem i przesyłaniem energii cieplnej. Sąd okręgowy wskazał, że okres tej pracy należało uwzględnić przy wyliczaniu stażu pracy wnioskodawcy. ZUS kwestionował tę okoliczność i wskazywał, że świadectwo pracy ubezpieczonego wystawił niewłaściwy podmiot. Sąd zwrócił jednak uwagę, że brak świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Zdaniem sądu okręgowego, charakter i rodzaj prac wykonywanych przez ubezpieczonego w spornym okresie odpowiada pracom, o jakich mowa w wykazie A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, w dziale XIV, poz. 1 - prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Co znamienne, w aktach znajduje się dowód, z którego wynika, że wnioskodawca obsługiwał kocioł grzewczy typu przemysłowego. Dowód ten nie został zakwestionowany przez organ rentowy. Należało więc doliczyć ubezpieczonemu przepracowanie w szczególnych warunkach okresu 4 lat, 9 miesięcy i 11 dni. To zaś oznaczało, że przysługuje mu prawo do emerytury. Ubezpieczony wykazał bowiem ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Opinia biegłego spowodowała zmianę wyroku Apelację od wyroku wniósł ZUS, który zarzucił sądowi okręgowego czynienie błędnych ustaleń. W ocenie organu rentowego, typ pieców, przy których pracował ubezpieczony nie uprawniał do oceny, że świadczył on pracę w szczególnych warunkach. Sąd apelacyjny uznał apelację za trafną. Zmienił on zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie wnioskodawcy. Sąd odwoławczy przyjął, że na podstawie akt sprawy nie można było jednoznacznie ocenić, czy kotły, które obsługiwał wnioskodawca, były niezautomatyzowanymi kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego. Okoliczność ta była kluczowa do ustalenia, czy świadczona przy ich obsłudze praca, była pracą w szczególnych warunkach. Sąd odwoławczy dopuścił więc dowód z opinii sądowego. Sąd zwrócił się do biegłego o wyjaśnienie, czy kotły obsługiwane przez wnioskodawcę w spornym okresie były kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego, a praca palacza była niezautomatyzowana. Biegły wydał opinię, zgodnie z którą kotły obsługiwane przez wnioskodawcę w spornym okresie nie były kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego. W tym zakresie opinia została uznana za miarodajną. Osoba wykonująca pracę w szczególnych warunkach ma prawo do emerytury wcześniej Sąd apelacyjny przypomniał, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu. Z tego względu, osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Za osoby zatrudnione w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej. W tego rodzaju pracy, pracownik w znaczny sposób jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki. Jednocześnie dla uznania danej pracy jako wykonywanej w warunkach szczególnych konieczne jest wykonywanie takiej pracy na konkretnie tak zakwalifikowanym stanowisku pracy. Rodzaje prac w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wymienione są w wykazie "A" stanowiącym załącznik do cytowanego wyżej rozporządzenia. Natomiast poszczególne stanowiska pracy w warunkach szczególnych zostały wymienione w zarządzeniach "resortowych" poszczególnych ministrów. Jednocześnie subiektywne przeświadczenie pracownika, że świadczy on pracę w szczególnych warunkach nie uprawnia do oceny, że faktycznie jego praca ma taki charakter. Trzeba wykazać 15 lat pracy w szczególnych warunkach Skoro kotły obsługiwane przez ubezpieczonego w spornym okresie nie były kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego, to brak było podstaw do zaliczenia tej pracy jako zatrudnienia w szczególnych warunkach. Biorąc pod uwagę wyniki opinii biegłego, należało zgodzić się z ZUS, że ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do emerytury. Nie wykazał on 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a ta okoliczność wykluczała uwzględnienie żądania ubezpieczonego. Sąd apelacyjny zmienił więc wadliwy wyrok sądu okręgowego i oddalił odwołanie wnioskodawcy. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 kwietnia 2018 r., III AUa 930/17, LEX nr 2490274. Rozwój karieryJak udowodnić pracę w szczególnych warunkach?Autor: Zespół redakcyjny Indeed8 czerwca 2022Osoby pracujące w szczególnych warunkach mogą starać się o wcześniejszą emeryturę. Cała procedura niestety nie jest prosta. W końcu nie wystarczy przyjść do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i powiedzieć, że należy Ci się takie świadczenie. Urzędnicy potrzebują potwierdzenia. Jak zatem udowodnić pracę w szczególnych warunkach?Czym jest praca w szczególnych warunkach?Praca w szczególnych warunkach upoważnia do pomostowej emerytury, wzrostu świadczenia lub renty inwalidzkiej. Przepisy dokładnie opisujące warunki przyznania pieniędzy znajdują się w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym w szczególnych warunkach znacząco wpływa na zdrowie fizyczne oraz psychiczne zatrudnionych. Przepisy prawne jasno mówią, że niebezpieczne środowisko wykonywania obowiązków zawodowych to między innymi prace pod ziemią, na wodzie, pod wodą, w powietrzu oraz determinowane procesami technologicznymi, czyli „prace o szczególnym charakterze wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się”.Wykaz stanowisk traktowanych jako praca w szczególnych warunkachPrawodawstwo dokładnie określa, jakie stanowiska upoważniają do tego, by starać się o emeryturę pomostową i wyższe świadczenia. Rekompensata za szczególny charakter pracy należy się pracownikom wypełniającym zadania w:górnictwie,energetyce,hutnictwie i przemyśle metalowym,branży chemicznej,budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych,leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym,przemyśle lekkim,transporcie i łączności,gospodarce komunalnej,rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym,przemyśle poligraficznym,służbie zdrowia i opiece społecznej,zespołach formujących to również prac na statkach żeglugi powietrznej i morskiej, prac gorących w hutach żelaza i stali. Na pomostową emeryturę mogą również liczyć osoby, które są w stanie udokumentować co najmniej 15 lat twórczej działalności. Dotyczy to tancerzy, kaskaderów, sportowców zajmujących się gimnastyką artystyczną, muzyków grających na instrumentach dętych, smyczkowych, perkusyjnych, klawiszowych, operatorów filmowych, treserów zwierząt, komików cyrkowych, fotografów. Oczywiście istotne jest, by udowodnić, że praca odbywała się w szczególnych warunkach. W przeciwnym razie ZUS odmówi przyznania prawa do wcześniej emerytury lub wyższych praca w szczególnych warunkach jest tym samym, co praca w szkodliwych warunkach?Często praca w szczególnym środowisku utożsamiana jest ze szkodliwymi warunkami, jakie występują na stanowiskach pracy. Warto zatem zaznaczyć, że z prawnego punktu widzenia nie są to pojęcia tożsame. Taką decyzję podjął Sąd Najwyższy, przedstawiając następujące tłumaczenie:Pracami w szczególnych warunkach są prace o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości, co oznacza, że oba te elementy (znaczna szkodliwość dla zdrowia i znaczny stopień uciążliwości) muszą występować równocześnie. Praca w warunkach szkodliwych nie jest zatem tożsama z pracą w szczególnych warunkach. Konieczne jest bowiem, aby praca ta była równocześnie pracą o znacznej uciążliwości, a takie zostały rodzajowo wymienione w załączniku do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 udowodnić pracę w trudnych warunkach?ZUS wymaga od pracowników udowodnienia, że okres prac w szczególnych warunkach trwał co najmniej 15 lat w pełnym wymiarze godzin. Informacja tego typu powinna znaleźć się w świadectwach pracy. Jest to dokument wydawany przez pracodawców osobom, które były zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Nie dotyczy to zatem umów cywilnoprawnych (umowy-zlecenia bądź umowy o dzieło).Pracodawca powinien dokładnie określić w świadectwie pracy rodzaj wykonywanych zadań, posiłkując się terminologią i oznaczeniami z rozporządzenia. Kolejny ważny element potrzebny urzędnikom ZUS-u to okres wypełniania obowiązków zawodowych. Dlaczego jest to takie ważne?Zgodnie z ustawą prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia". Szczególne warunki znacznie wpływają na kondycję osób zatrudnionych. W pewnym momencie prawidłowe wypełnianie poleceń przełożonych może stać się niemożliwe. Właśnie dlatego pracodawca musi zawrzeć pełny opis rodzaju pracy i warunków, jakie panowały na danym stanowisku. Dzięki temu urzędnicy mogą ocenić, czy w danym wypadku faktycznie należą się świadczenia. Co zrobić, gdy nie ma informacji o szczególnych warunkach?A co zrobić, gdy pracownik nie posiada odpowiednich zaświadczeń, a dodatkowo zakład pracy został już dawno zlikwidowany? W takim wypadku należy uzyskać specjalny dokument wystawiony przez organ założycielski danego zakładu. Urzędnicy z ZUS-u biorą pod uwagę zaświadczenia wystawione przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Ministerstwo Gospodarki, Agencję Nieruchomości Rolnych. Podstawę do rozpatrzenia wniosków o pomostową emeryturę stanowią również potwierdzenia wystawione przez firmy, które powstały w wyniku przekształceń zakładowych. Często w takich przedsiębiorstwach znajdują się akta osobowe byłych pracowników, którzy wypełniali zadania przed restrukturyzacją. Jeśli z akt wynika, że pracownik wykonywał zadania w warunkach szczególnych, może ubiegać się o wcześniejszą emeryturę oraz dodatkowe świadczenia. Czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje kserokopie dokumentów znajdujących się w archiwach zakładowych?Niestety Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zawsze uznaje kserokopie archiwalnych dokumentów i zaświadczeń. Osoba ubiegająca się o pomostowe świadczenie emerytalne może odwołać się od odmownej decyzji ZUS-u. Sprawa trafia do sądu, który musi rozpatrzyć roszczenia pracownika na podstawie przedstawionych dowodów, które mają na celu udowodnić, że zatrudniony faktycznie wykonywał obowiązki zawodowe w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze godzin. W takiej sytuacji pod uwagę są brane między innymi zeznania świadków, na przykład przełożonych bądź byłych współpracowników. Jeśli sąd przychyli się do postulatów pracownika, Zakład Ubezpieczeń Społecznych musi wypłacać wcześniejszą emeryturę lub inne świadczenia wynikające z świadectwa pracy są ważne?Z powyższych przepisów wynika, że świadectwo pracy to niezwykle ważny dokument dla każdej osoby, która składa wniosek o wyliczenie świadczenia emerytalnego. To właśnie na podstawie świadectwa wydawanego przez pracodawcę Zakład Ubezpieczeń Społecznych podejmuje decyzje związane nie tylko ze świadczeniami pomostowymi, lecz także ze zwykłą emeryturą. Dlatego każda osoba, która otrzymała świadectwo pracy, musi zachować ten dokument. Dotyczy to również prac, które były wykonywane na początku kariery zawodowej, pod warunkiem, że zatrudnienie odbywało się na zasadach umowy o pracę. Co w takim razie zrobić, gdy okaże się, że nie masz świadectw pracy? W takiej sytuacji należy udać się do swojego poprzedniego zakładu pracy i poprosić o wydanie kopii. Sprawa jest prosta, jeśli firma jeszcze istnieje. Niestety często po 20 bądź 30 latach zakład został rozwiązany. W takim wypadku musisz zwrócić się do urzędników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W oddziałach ZUS-u i na stronie internetowej znajduje wykaz zlikwidowanych bądź przekształconych zakładów. Przy każdej nazwie podana jest informacja o tym, gdzie przechowywane są archiwalne dokumenty, w tym także akta pracowników.

pozew o ustalenie pracy w warunkach szczególnych